Analiz – Haber / Suriye Gündemi
ABD’nin YPG’ye sağladığı silah yardımı ve eğitimlerin kapsamlı analizi
ABD’nin, PKK’nın Suriye yapılanması olan YPG güçlerine yaptığı silah yardımı Suriye’de devam eden çatışmada özellikle Kuzey cephesi adına önemli bir gelişme oldu. ABD Başkanı Donald Trump’ın Rakka kent merkezine yönelik düzenlenecek operasyondan önce YPG’ye yapılacak silah yardımını onaylamasıyla ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) ilgili yardımları peyder pey gerçekleştirmeye başladı. Trump’ın YPG’ye yapılacak silah yardımını onayladığı yönündeki haberler bir süre sonra Pentagon tarafından da doğrulanmıştı. Bu durum daha önce Suriye Demokratik Güçleri çatısı altında YPG’ye dolaylı yollarla yapılan yardımlara da resmiyet kazandırmış oldu.
Kararın hemen ardından Türk yetkililer ABD’nin aldığı bu karar ile ilgili ilk tepkilerini kamuoyunda gündeme getirdiler. Konunun fazlaca gündeme gelmesinin sonucunda ABD silah yardımından geri adım atmasa da YPG’ye yapılan yardımlar ile ilgili Türk hükümeti ile detaylı bilgi paylaşımı yapacaklarını açıkladı.
ABD öncülüğündeki IŞİD ile mücadele koalisyonu sözcüsü Albay Ryan Dillon, YPG’ye verilecek silahların kaydının veri tabanında tutulacağını ve bu ayrıntıların Türkiye ile paylaşılacağını açıklamıştı. Albay Dillon açıklamasında, “Ne tür (silahlar) verdiğimiz konusunda Türkiye’ye şeffaf davranıyoruz… SDG’ye verdiğimiz silahların tamamının hesabını tutuyoruz” demişti.
Ancak ABD’nin YPG’ye yaptığı askeri yardım ile ilgili ciddi belirsizlikler var, bir araştırma yapmaya kalktığınızda sadece gönderilen tırların sayısına ve kamuoyunun bilgilendirildiği kadarıyla silahların çeşitleri ile ilgili bazı çelişkili bilgi ve haberlere ulaşabiliyorsunuz. Şu ana kadar ABD’nin YPG’ye yaptığı ve yaklaşık 900 tıra ulaştığı ifade edilen yardımlar ile ilgili literatüre girmiş bir analize denk gelmek maalesef pek mümkün olmuyor.
Konu ile ilgili haberlerin de dezenformasyona uğramamış olanlarını bulmak oldukça güç. Haberlerin çoğunda servis edilen bilgileri doğrulamak çoğu zaman kolay olmuyor. Örnek olarak, geçtiğimiz günlerde medyada gündeme gelen “ABD YPG’ye tank verdi” şeklindeki haberler oldukça ses getirmişti. Bunun üzerine ABD’nin Ankara Büyükelçiliği bir açıklama yayınlamış ve açıklamada “ABD Suriye’de IŞİD’e karşı yapılan savaşta herhangi bir gruba tank vermemiştir.” ifadelerini kullanmıştı.
ABD’nin YPG güçlerine zırhlı araç sağladığı doğru ancak en azından içinde bulunduğumuz dönem itibarıyla YPG’ye tank yardımı yapıldığı bilgisi doğru değil gibi gözüküyor. Ancak bu ilerleyen dönemlerde bahsi geçen yardımın yapılmayacağı anlamına da gelmiyor.
ABD’nin YPG’ye yaptığı silah yardımı konusunu biraz daha genişletecek olursak:
Yukarıdaki grafikte ABD’nin YPG’ye yapmakta olduğu silah yardımının hangi tip silahları kapsadığı bilgisi verilmiştir. Liste ilk bakıldığında YPG’ye verilen silahlar ve bu silahlar için yapılmış bütçe planlaması olarak görülebilir. Ancak durum göründüğünden biraz farklı.
YPG’ye yapılan yardımların kapsadığı silah çeşitleri ile ilgili listeyi iki kısma ayıracak olursak, bu ayırımı özel ve detaylı eğitim gerektirmeyen ve gerektiren silahlar olarak yapabiliriz.
Yukarıdaki görselde ilk grupta yer alan silahlar görülüyor. Bu silahların kullanılabilmesi için özel ve detaylı bir eğitime gerek olmadığını söylemek mümkün. Bu silahların çoğu bölgede oldukça yaygın olarak kullanıldığından, YPG güçlerinden kimse kullanımları konusunda özel bir eğitime ihtiyaç duymaz. Ayrıca bu silahlar Fırat’ın Gazabı gibi şu an şehir savaşı kısmının icra edildiği operasyonlarda en fazla ihtiyaç duyulan silahlardır.
Özel eğitim gerektirmeyen silahlar arasında AT4 haricindeki diğer silahlar PKK tarafından Türkiye’de güvenlik güçlerine karşı uzun bir zamandır kullanılmakta. Ancak Suriye’deki savaşın başlamasıyla örgütün Türkiye’deki envanterine diğer başka silahların yanında AT4’ün de girdiğini söyleyebiliriz.
Listede en fazla dikkati çeken, özel ve detaylı eğitim gerektiren silahlar ise aşağıdaki görselde sıralanmıştır.
Diğer listedekilerin aksine yukarıda yer alan, 4’ü ağır silah kategorisindeki silahlar özel ve detaylı eğitim gerektirmektedir. Bu yazıda ABD’nin YPG’ye vereceği silahların rakamsal ifadelerinin yanında, silahlar ile birlikte verilen eğitimin örgüte başka ne gibi bir getirisi olacak ondan bahsetmeye çalışacağım. YPG’ye yapılmakta olan silah yardımlarından bölgede küçük bir ordu oluşturulmaya çalışıldığı çok açık. Ancak burada konuya sadece rakamlar üzerinden bakılmamalı.
Havan Sistemleri
Havanlar düzenli ordular için yeri doldurulamaz bir silah sistemidir. Düzenli ordular için büyük öneme sahip olan havanlar günümüzde düzenli olmayan güçler tarafından da oldukça yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Ancak düzenli olmayan güçler eğitimlerini almadıkları sürece havan sistemlerini tam kapasite ile kullanamazlar. ABD, örgüte havanların yanında bir de havanların kullanılması için eğitim verecektir. Ki bu eğitimleri uzun bir zamandır zaten vermektedir. YPG güçlerinin aldığı bu eğitim ve sonrasında atışlar ile sağladıkları tecrübeler, zaman içerisinde örgütü çok daha tecrübeli ve sahada daha kuvvetli bir hale getirecektir.
Diğer yandan ABD’nin bu silahlar ile ilgili verdiği eğitimler örgütün Türkiye’de güvenlik güçlerine yönelik düzenlediği saldırılarda da etkisini gösterecektir. Günden güne daha eğitimli bir yapılamaya dönüşen YPG/PKK, yapılan bu son silah yardımları ve akabinde aldıkları eğitimler ile gerilla sisteminin bir adım ötesine geçecektir/geçmektedir.
ABD’nin örgüte verdiği/vereceği havan sistemleri ile oldukça hassas ve isabetli atışlar yapabilmek mümkündür. Ancak verilen havan silahı ile isabetli bir atış yapabilmek silahın eğitimini almaya bağlıdır. ABD’nin havan sistemleri konusunda vereceği eğitimlere dürbünler de dahildir. Görünen veya görünmeyen hedeflere dürbün ile yapılacak havan atışları dürbünsüz atışlara göre çok daha isabetlidir. Dolayısıyla YPG güçlerinin bu silahlar konusunda eğitilmesi ve giderek düzenli bir ordu sistemine doğru evrilmesi, Türkiye’nin kendi güvenliğini de tehdit etmektedir. Çünkü örgüt bir süre sonra Suriye’de aldığı eğitimler ile Türkiye topraklarında eskisinden daha etkili saldırılar düzenleme kapasitesine sahip olacaktır.
Bununla birlikte örgütün gelecek dönemde Türkiye sınırları içinde ABD’ye ait havan silahı ve mühimmatları ile saldırı gerçekleştirmesi muhtemeldir.
SPG-9 (73mm geri tepmesiz top)
ABD’nin YPG güçlerine sağladığı ve özel eğitim gerektiren silahlardan bir diğeri de 73mm SPG-9 Geri tepmesiz topudur. (GTT) Bu silah ile orta mesafelerde oldukça isabetli atışlar yapmak mümkün.
Günümüzde birçok düzenli ordu tarafından da kullanılan bu silah hem anti personel hem de anti-tank mühimmatı kullanabilmektedir.
Dürbünlü ve dürbünsüz atış yapılabilen bu silahın da kullanımı için özel bir eğitim gerekmektedir. Çünkü bu tarz kısa menzilli diyebileceğimiz geri tepmesiz topların kullanılabilmesi için bazı hesapların yapılması gereklidir ve hesapların doğru yapılabilmesi silah ile ilgili verilen eğitime bağlıdır. Doğru bir eğitim doğru hesaplamayı sağlayacağından isabetli atışın da temelini oluşturmaktadır.
ABD’nin bu silah ile ilgili YPG’ye sağlayacağı eğitim, örgütün bu ilah ile Suriye içinde ve dışında düzenleyeceği eylem kapasitesini arttıracaktır. Unutulmamalıdır ki sadece silahın temin edilmesi silah yüzde yüz kapasiteyle kullanılamadıktan sonra pek önemli değildir.
Geçtiğimiz mayıs ayında TSK’nın Şırnak’ın Kato Dağı bölgesinde PKK’dan ele geçirdiği silah ve mühimmatların içinde çok sayıda SPG-9 mühimmatının da olması örgütün bu silaha verdiği önemi ve Türkiye sahasında bu silahı daha aktif olarak kullanmaya başlayacağının bir işaretidir.
TSK’nın ele geçirdiği SPG-9 mühimmatlarının oldukça yeni olması dikkati çeken diğer bir noktadır.
TSK’nın Kato Dağı bölgesinde ele geçirdiği silah ve mühimmatlar:
Ele geçirilen silah ve mühimmatların içindeki SPG-9’a ait anti-tank mühimmatı ve mühimmata ait sevk barutları:
SPG-9 topu Suriye’de IŞİD tarafından da Rakka’da yoğun olarak kullanılmakta. (Silah Suriye’deki diğer muhalif gruplar tarafından da yaygın olarak kullanılıyor)
Keskin Nişancı Tüfekleri
En fazla özel eğitim gerektiren silahlardan birisi keskin nişancı tüfekleridir. ABD’nin YPG güçlerine hangi model ve tipte keskin nişancı tüfeği tedarik ettiği şu an için kesin olarak belli değil. Ancak YPG güçlerinin Suriye’de kullandığı keskin nişancı tüfeklerinde batı (ABD) sistemini kullandığı biliniyor.
YPG güçlerine verilen/verilecek keskin nişancı tüfekleri batı sistemini ihtiva eden tüfeklerden oluşacaktır. Keskin nişancı tüfeklerinde batı sistemi olarak ifade edilen şey, dürbün ile yapılan atışlarda kullanılan hesaplamalardır.
Keskin nişancı tüfekleri ile atış yapmak filmlerde görüldüğü kadar basit değildir. Özellikle uzak mesafelerden yapılan atışların başarılı olabilmesi için doğru tespit edilen mesafenin yanında birtakım hesaplamaların da doğru yapılması gereklidir. Bu hesaplamaların da doğru yapılabilmesi, eğitimin doğru bir şekilde alınmasına bağlıdır. Bu tüfeklerin mekanik anlamda kullanılması AK-47’lerin kullanılması kadar kolaydır. Ancak bu silahlar dürbün ile kullanıldığı için dürbünlerde kullanılan sistemin eğitiminin alınması gerekir. ABD, YPG güçlerine bu eğitimi şu anda vermekte ve vermeye de devam edecektir. Verilen keskin nişancı eğitimleri oldukça ayrıntılı ve fazla hesap/formül içermektedir.
Aşağıdaki iki resim, YPG güçlerinin propaganda kanallarında servis edilen videolardan alınmıştır. Her iki resimde de silahlara takılı olan dürbünler batı yani ABD’nin kullandığı sistemi ihtiva etmektedir.
Silahlardan birisi (üstteki resim) fabrikasyon, diğeri ise homemade olarak da nitelendirilen el yapımıdır.
Suriye’de YPG güçlerince genellikle 12.7mm mühimmat kullanan keskin nişancı tüfekleri tercih edilmektedir. Bu tüfeklerde kullandıkları mühimmatın çapı diğerlerine göre daha büyük olduğundan uzak mesafelere daha isabetli atışlara yapılabilmektedir.
Ayrıca bu tüfekler, kullanılan mühimmata bağlı olarak belli orandan zırh delici özelliğe sahiptir. (Anti-materiel rifle)
YPG’ye verilen silahların sadece bunlardan ibaret olmadığını da eklemek gerekli. Örgütün elinde özel anti-tank silahlarının yanında güdümlü tanksavar füzeleri de bulunuyor.
Örgütün Suriye’de kullandığı bazı anti-tank roketleriyle Türkiye’de güvenlik güçlerine karşı eylem düzenlemekte olduğu biliniyor.
YPG’nin Rakka’da yürütülen Fırat’ın Gazabı operasyonunda çokça kullandığı anti-tank silahı olan M79 Osa’nın mühimmatları TSK’nın Mardin’de gerçekleştirdiği bir operasyonda ele geçirilmiştir.
TSK’nın Nisan 2017’de Mardin’de gerçekleştirdiği operasyonda ele geçirilen M79 Osa mühimmatları:
Aşağıdaki resimde ise M79 Osa silahı ve silaha ait mühimmat ile Suriye’de görüntülenmiş YPG unsurları:
YPG’nin “Özel Komando Birliği”
Yapılan silah yardımları ve bu silahların eğitimlerinin yanında ABD’nin YPG güçlerinden oluşan özel bir birlik kurduğu da biliniyor. “YAT” ismindeki bu özel birlik ABD askerlerince özel olarak eğitilmekte ve donatılmaktadırlar.
YPG güçlerinden oluşan YAT birlikleri Amerikan özel kuvvetlerinin kullandığı gelişmiş silah ve teçhizatlarla donatılıyorlar.
ABD tıpkı Afganistan ve Irak’ta olduğu gibi yerel güçlerde oluşturduğu bu özel birimi gece indirmeleri ve birtakım özel operasyonlarda kullanıyor.
Afganistan ve Irak’ta da ABD tarafından eğitilip donatılan bu tarz birlikler gece indirme ve baskınları başta olmak üzere birçok özel operasyonlarda ABD güçleri ile birlikte hareket ediyor.
ABD savaş sahasında edindiği birtakım kötü tecrübeler sonrasında zamanla kendi askerini daha geri planda kullanmaya başladı. Afganistan ile örneklendirecek olursak, geçmiş senelerde gece yapılan bir indirme operasyonunda askerlerin neredeyse tamamı ABD güçlerinden oluşuyordu. Ancak şimdilerde ise ülkede indirme ve baskın operasyonlarını gerçekleştiren askerlerin büyük bir kısmını ABD’nin eğittiği Afgan askerler oluşturuyor.
ABD Rakka’ya düzenlediği Fırat’ın Gazabı operasyonunda da YPG güçlerinden oluşan bu özel birliği kullanıyor.
Mart ayında Rakka kentinin batısındaki Tabka ilçesi kırsalına düzenlenen bir indirmede “YAT” olarak isimlendirilen bu özel birlik kullanılmıştı.
Tabka kırsalında düzenlenen indirmeden:
YPG’ye hava desteği
YPG güçlerine yapılan yardımlar arasında en önemlisi ABD’nin sağladığı hava desteğidir. Bugün halen devam etmekte olan Fırat’ın Gazabı operasyonunda ABD öncülüğündeki koalisyon YPG güçlerine etkili bir hava desteği sağlamaktadır. Verilen bu hava desteği olmasa YPG güçlerinin Rakka’da ilerlemesinin pek mümkün olmayacağı tespiti yapılabilir.
ABD’nin YPG güçlerine sağladığı hava desteği bugün Afganistan’daki Kabil hükümeti güçlerine sağlanmamaktadır. Bu da örgüte şu an için verilen önemi göstermektedir. Tabii ki verilen hava desteği ABD’nin kendi çıkarları ile doğrudan orantılı bir durumda.
Hava desteği konusunu biraz açacak olursak; YPG güçlerine genellikle savaş jetleri A-10’lar ve Apache saldırı helikopterleri ile destek veriliyor.
Aşağıda Rakka kentinden haber aktaran “Rakka Sessizce Katlediliyor” isimli aktivist grubun servis ettiği bir resim görülüyor. Resmin açıklamasında ise ABD’ye ait iki Apache saldırı helikopterinin YPG güçlerine hava desteği sağladığı ifade ediliyor.
Aşağıdaki resim ise geçtiğimiz Nisan ayında IŞİD kaynakları tarafından servis edilmiştir. Rakka kentinden olduğu ifade edilen resmin açıklamasında iki Apache saldırı helikopterinin YPG güçlerine hava desteği sağladığı ifade ediliyor.
Yine Haziran ayında IŞİD kaynaklarınca servis edilen bir diğer görüntü:
Geçtiğimiz günlerde IŞİD kaynaklarının yayınladığı video kaydında YPG güçlerine hava desteği sağladığı ifade edilen A-10 savaş uçağı görülüyor:
Sonuçlar:
YPG/PKK’nın artan savaş kabiliyeti
ABD’nin YPG güçlerine yapacağı tüm silah sevkiyatlarıyla birlikte savaşçıların silahların kullanımı ile ilgili aldıkları ve alacakları eğitimler örgütün savaş kabiliyetini her geçen gün bir üst seviyeye çekecektir. ABD’nin örgüte bu silahların tam kapasiteyle kullanılabilmesi için verdiği eğitimler, silah sevkiyatlarının ve tırların sayısının gölgesinde kalmaktadır. YPG’ye verilen bu eğitimler aynı zamanda PKK’ya verildiği için örgütün Türkiye’de düzenlediği saldırıların da etki dairesi genişleyecektir.
Yapılan silah yardımları ve bu yardımların devamı
YPG’ye yapılan silah yardımlarının ABD’nin açıkladığı resmi boyutun yanında bir de resmi olmayan boyutu var. Suriye sahasında bulunan silah tüccarlarından satın alınan silahlar ve başka yollarla da YPG güçlerinin desteklendiği biliniyor. Dolayısıyla örgüte ABD tarafından yapılan yardımlar sadece gönderilen tırlardan ibaret değil. ABD’nin örgüte resmi olarak yapmak zorunda kaldığı yardımları gelecek dönemde de devam edecektir. Hatta daha gelişmiş birtakım silahlar ve zırhlı araçların örgüte verilmesi ilerleyen dönemde gündeme gelebilir.
Genel anlamda durumu özetlersek, ABD’nin Suriye’de kendisine bağlı bir kara gücü hazırladığı varsayımında bulunabiliriz. Daha önceki yazılarımda da dile getirdiğim gibi ABD, YPG güçleriyle belli oranda koordinasyonu yakalamış vaziyette. Bunun yansımalarını sahada görebiliyoruz.
Şunu da belirtmek gerekiyor, ABD’nin Suriye sahasında YPG güçlerinden başka bu kadar koordine içerisinde çalışabileceği başka bir yapı bulunmuyor. Bu koordinasyonun ana sebebi ise YPG’nin sorgusuz sualsiz ABD’ye olan itaatkârlığı ve ABD çıkarlarına hizmet edebilme potansiyelidir.
Örgüte yapılan silah ve mühimmat yardımları şimdilik Fırat’ın Gazabı operasyonu için gibi gözükse de ABD tarafından yapılan açıklamalar bu silah yardımının operasyondan sonra da devam edeceğini gösteriyor. Bu da ABD’nin bölgede YPG’den kolay vazgeçmeyeceğinin bir işaretidir. ABD’nin örgüt ile olan ilişkisi ve silah yardımları devam ettiği sürece gelecek dönemde YPG ortaya çok farklı bir kara gücü olarak çıkabilir. Kısaca örgüt, aldığı yardımlarla “düzenli” bir güç olma yolunda hızlı adımlarla ilerlemektedir. Eğer bu durumun önüne geçilemez ise bölgeyi daha büyük sıkıntıların beklediğini söylemek mümkün.
