YPG/SDG’nin hakim olduğu bölgelerdeki Arap nüfus ile yaşadığı problemler ve bölge demografisini tehdit eden politikaları senelerdir kamuoyuna mal olmuş durumdadır. Güneyde Deyrezzor bölgesinde yerel kitle ile YPG/SDG arasında yaşanan gerginlikler her an bir çatışmaya evrilebilecek durumdayken kuzey doğuda YPG/SDG idaresinin baskın olduğu bölgelerde Arap nüfusa karşı örgüt siyaseti daha az uzlaşıcı ve daha sert şekilde ilerlemektedir. Al-Monitor’den Muhammed Hardan’ın haberine göre YPG/SDG yönetimi kuzey doğu Suriye’ye ülkenin YPG/SDG kontrolünde olmayan yerlerinden göç etmiş olan Arap vatandaşların bölgede ikamet etmeye devam etmeleri için yerel referans göstermelerini aksi halde bölgeyi terk etmelerini talep etmeye başladı.[1] YPG/SDG’ye bağlı sözde özerk yönetimin yerel konseyleri tarafından alınan ve uygulamaya konulmaya çalışılan bu kararda bahsi geçen “yerel referans” tanımını sağlayacak şartlar Hardan’a göre bölgeden bölgede değişmekte. Genel hatları itibariyle bu “yerel referans” politikasının uygulanmasında bölgeye ülkenin başka bölgelerinden gelen şahıslar kendilerine referans olan ve köken olarak bu bölgedeki şehir ya da köylerden olan “yerel referansın” belirtildiği bir evrak ve kira sözleşmesinin sözde özerk yönetim makamlarına iletilmesi süreci izlenmektedir. Bu referans başvurusuna ek olarak sözde özerk yönetim topraklarında ikamet etmek ve bölgeye giriş-çıkış yapabilmek için bölge dışından gelen Suriyelilerin “göçmen kartına” sahip olmaları da gerekmektedir. Böylece kendi ülkeleri içerisinde göç eden Suriyelilere YPG/SDG’nin sözde özerk yönetimi tarafından farklı bir ülkeye göç eden yabancılar muamelesi yapılmaktadır.
Hardan’ın haberinde mülakat yapılan bölgedeki mülteciler ise durumdan oldukça rahatsızlar. YPG/SDG kontrolündeki kuzey doğu bölgelerinde Deyrezzor başta olmak üzere Suriye’nin çeşitli bölgelerinden gelen çok sayıda mülteci olduğunu dile getiren kaynaklara göre bu insanlar başka gidecek yerleri olmadığı için bölgeden gönderilmemek adına sözde özerk yönetim içerisindeki resmi yetkililer veyahut YPG/SDG yetkilileriyle rüşvet ilişkisi içine girmek zorunda kalmaktadırlar. Hardan’a konuşan Abdülaziz Halifa adlı yerel gazeteci ise bu uygulamanın önce Kamışlı ve Haseke’de uygulandığı sonrasında ise Rakka ve Deyrezzor için harekete geçildiğini dile getirirken YPG/SDG’nin kontrol alanları içerisindeki nüfusun hareketlerini kontrol etmek istediğini ve YPG/SDG kontrolündeki bir bölgeden başka bir bölgeye geçmek ve taşınmak için dahi bu sürecin zorunlu hale getirildiğini iddia etmiştir.[2]
YPG/SDG kontrolündeki özerk yönetimin “referans” ve “göçmen kartı” uygulamaları yerel kitle içerisinde ciddi rahatsızlıklara yol açarken bölgedeki aktivistlerin öncülüğünde bu uygulamaya yönelik protesto hareketleri organize edilmiştir. YPG/SDG unsurlarının bölgeye sığınan Suriyelilere karşı dönem dönem gerçekleştirdiği sert müdahaleler ve baskılar kimi göçmenlerin bölgeden kaçarak Türkiye ve muhalifler kontrolündeki bölgelere sığınmak istemelerine yol açmaktadır. Böylece YPG hakim olduğu bölgelerde kitle mobilizasyonunu kontrol altına alırken aynı zamanda peyderpey baskılarla bölgedeki Arap nüfusun azaltılması yönünde hareket etmektedir. Kuzeyde Türkiye’nin olası müdahalesinden çekinen güneyde ise İran destekli rejim yanlısı milislerin faaliyetleri sebepli her teyakkuzda olan YPG/SDG unsurları bölgede kendilerine güvenlik zafiyeti yaratacak unsurların başında sivil Arap nüfusu gördüğünü bu hamleleriyle ispat etmektedir. Örgütün bu çaresizce uygulamaları Ankara’nın YPG/SDG’ye dair suçlamalarını destekler nitelikte olup Türkiye’nin olası bir müdahalesi için sahip olduğu meşru zemini güçlendirmektedir. Öte yandan Esed rejimi, İran destekli milis yapılar ve Daeş’in de radikalize olmaya müsait Arap nüfus içerisinde kök salmasına uygun sosyolojik zemin YPG/SDG’nin bu tarz uygulamaları ile beslenmektedir.
Ömer Behram Özdemir
[1] https://www.al-monitor.com/originals/2022/01/syrian-kurdish-forces-require-displaced-arabs-obtain-expat-card-remain-their , Erişim Tarihi: 12 Ocak 2022.
[2] https://www.al-monitor.com/originals/2022/01/syrian-kurdish-forces-require-displaced-arabs-obtain-expat-card-remain-their , Erişim Tarihi: 12 Ocak 2022.
