Suriye muhalefetinin önemli gruplarından Ahrar el Şam’da 2020’nin ikinci yarısından itibaren yaşanan idari gerilimler, örgütün liderliğini ve işleyişini tartışmaya açarken liderlik için yarışan klikler de bu dönemde güç gösterileriyle yarışta öne geçmeye çalıştı. Eski lider Hasan Sufan ve askeri kanadın önemli isimlerinden Ebu el Munzir’den oluşan kliğin, dönemin lideri Cabir Ali Paşa ve Ahrar el Şam yönetim kademesine meydan okudu. Liderliğin kimi emirlerini uygulamamalarıyla başlayan ve örgüt içi “darbe girişimi” olarak yorumlanan süreç[1] bir süre sonuçsuz gerilime yol açtı. Bu gerilim sonucu, fiilen iki parça halinde hareket eden Ahrar el Şam’da ilk mutabakat Ocak 2021’de gerçekleşti. Cabir Ali Paşa ve Hasan Sufan’ın da teyit ettiği gelişmeye göre, Ahrar el Şam’ın yeni lideri olarak Amir el Şeyh (Ebu Ubeyde) seçildi.[2]
Bu mutabakatın ardından Nisan aynını son günlerinde ise Ahrar el Şam’ın yeni komuta konsey yapılanmasına dair haberler gündeme düştü. Amir el Şeyh, fikir ayrılıklarına sahip tarafların mutabakatı sonucu yeni bir komuta konseyinin kurulduğunu ilan etti.[3] Hasan Sufan’ın içinde bulunduğu kliğe yakın kaynakların muhalif haber sitelerine aktardığına göre, yeni komuta konseyinin içerisinde bu kliğin parçası olan Binbaşı Hüseyin Ubeyd (Ebu Suheyb), Yarbay Ebu el Munzir ve Ebu Ömer el Sahel gibi isimler bulunmakta.[4] Habere göre, Ebu el Munzir ve Ebu Suheyb’in listede yer almalarında Türkiye’nin de etkisi oldu.
Komuta konseyinin yeni liderlik kadrosu içerisinde şu isimlerin bulundu iddia ediliyor : Ebu Bekr el Faruk, Ebu Selman el Hamavi, Ahmed el Rifai (Şeyh Ebu Ubeyde), Alaa Cuudi (Ebu Ömer el Tevbe), Ebu Hassan el Hamavi, Ebu el Hayr el Şami, Velid Süleyman (Ebu Hamza) ve Ahmed el Dalati (Ebu Muhammedd el Şami)
Bahsi geçen mutabakat haberleri Ahrar el Şam içindeki ayrışmanın azaldığı yönünde olduğuna dair sinyaller olarak yorumlanabilir. Bununla birlikte, Ahrar el Şam içerisindeki ayrışmanın sadece makam kavgası olmadığı, örgütün tercihlerine dair farklılıkların da etkili olduğunu göz önüne aldığımızda bu mutabakatın kırılgan bir tarafının olduğu gözüküyor. Türkiye’nin bölgedeki nüfuzu ve Ahrar el Şam üzerindeki etkisi sebebiyle Ankara’nın gözetimi altında olası yeni bir gerginliğin büyük bir çatışmaya evrilmeden yine engellenmesi mümkün. Lakin bu mutabakatın her an yeniden bozulma ihtimali Ahrar el Şam’ı hem bölgedeki diğer muhaliflerle ilişkide hem de Ankara ile ilişkilerde zayıflatan bir durum olarak karşımıza çıkıyor. Son yıllarda gücünden oldukça fazla kayıp veren örgüt için, içeride yeni bir gerginliğin çıkma ihtimali sıkıntılı bir sürece işaret ediyor.
Ömer Behram Özdemir
[1] https://www.suriyegundemi.com/ahrar-el-sam-da-darbe-girisimi-ve-olasi-senaryolar
[2] https://twitter.com/aronlund/status/1348040562939727874 , Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2021.
[3] https://syrianobserver.com/news/65828/ahrar-al-sham-is-reshaping-its-leadership.html , Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2021.
[4] https://syrianobserver.com/news/65828/ahrar-al-sham-is-reshaping-its-leadership.html , Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2021.