YPG’nin ABD desteğiyle Kuzey Suriye’deki hakimiyeti devam ederken ABD, bölgede olası yeni “radikalleşme” dalgasına dair endişelerini askeri kaynaklar üzerinden dile getirmeye devam ediyor. Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM) komutanı General Kenneth Mc Kenzie geçtiğimiz günlerde American Enterprise Institute tarafından düzenlenen bir programda YPG kontrolündeki el-Hol kampının doğurabileceği olası tehditleri dile getirdi. Mc Kenzie’ye göre, kamplarda bulunan binlerce çocuk günden güne radikalleşiyor. Şayet bu kamptaki çocukların vatandaşı olduğu ülkeler, bu çocukları kamplardan ülkelerine aldıktan sonra deradikalizasyon ve yeniden entegrasyon siyaseti izlemezlerse beş ile yedi yıl içerisinde bu çocuklar yeni nesil radikal savaşçılar olarak ortaya çıkacak.[1] Söz konusu çocukların radikal propaganda haricinde kampların kötü şartları sebebiyle kolera ve koronavirüse karşı da korunaksız olduğunu dile getiren Mc Kenzie, bu sözleriyle her ne kadar Avrupalı hükümetler başta olmak üzere yabancı unsurlara “ellerini taşın altına koyma çağrısı” yapmış olsa da aynı zamanda YPG’nin kamplar üzerindeki kontrolünü ve bundaki başarısını da dolaylı olarak sorgulamakta.

İnsan hakları gözlem kuruluşlarının “radikal eğilimler ve hastalıkların kol gezdiği bir yer” olarak tarif ettikleri Hol kampında ekseriyeti çocuklardan oluşmak üzere DEAŞ militanlarının ailelerinden müteşekkil on binlerce sivil bulunuyor. Şubat ayında BM’ye bağlı insan hakları uzmanları YPG kontrolünde bulunan ve 64 binden fazla sivilin yaşadığı Hol ve Roj kamplarının ciddi güvenlik ve insani riskler taşıdığını vurguladı.[2] Uzmanlara göre, nüfusun %80’lik kısmının kadın ve çocuklardan oluştuğu bu kamplarda, 57 farklı ülkenin vatandaşları bulunuyor.  Risklerin daha da büyümemesi adına kamplarda vatandaşları bulunan ülkeler harekete geçmesi gerekiyor.

Bahsi geçen ülkelerden özellikle binlerce vatandaşı kamplarda bulunan Batı Avrupa ülkelerinin söz konusu vatandaşları geri alma, deradikalizasyon ve yeniden entegrasyon yoluyla ıslah etmeye yönelik ciddi ve istikrarlı işleyen programları henüz yok. Kendi vatandaşlarının ıslahına dair maliyetlerden kaçınarak büyümekte olan trajediye göz yumma veyahut vatandaşlıktan çıkararak üzerindeki sorumluluktan kurtulmayı tartışan Avrupa hükümetleri göz önüne alındığında bu sorunun kısa vadede çözülmeyeceği ve daha da katmerlenerek korkulan yeni radikalleşme dalgasına insan kaynağı yaratacağını söylemek mümkün. Yeni radikallerin varlığı ise bölgede “terör” ve “radikaller” gibi konu başlıkları üzerinden varlığını meşrulaştıran YPG ve Esed rejimi gibi aktörlerin ekmeğine yağ sürerek bölgenin istikrarsızlığını büyütecektir.

Ömer Behram Özdemir

[1] https://www.al-monitor.com/originals/2021/04/centcom-chief-warns-children-risk-radicalization-syrian-al-hol-camp , Erişim Tarihi: 28 Nisan 2021.

[2] https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=26730&LangID=E , Erişim Tarihi: 28 Nisan 2021.