Beşar Esed ile Rami Mahluf arasında son bir sene içerisinde sürekli artan gerilim, rejimin Rami Mahluf’a ait pek çok varlığa el koyması ve yüklü para cezaları vermesiyle sonuçlandı. Nusayri toplumu içerisinde önemli bir yere sahip olan Rami Mahluf’un doğrudan rejim ile karşı karşıya gelmesi ve bu sürecin sonunda bedel ödemesi rejimin kendi çekirdek kitlesinden orta vadede güven kaybı yaşaması ihtimalini ortaya çıkardı. Bu ihtimale karşı hem Esed hem de Mahluf tarafından çözüme yönelik bir kısım hamleler geldi.
Temmuz’dan bu yana Rami Mahluf sosyal medyada rejimin kendisine yönelik yaptırımlarına dair demeç ve paylaşımlarına ara verdi. Beşar Esed ise Ağustos’un son günlerinde kendisinin de memleketi olan Kardaha’ya beklenmeyen bir ziyarette bulundu. Bu ziyaretin amacının Esed’in Rami Mahluf ile yaşadığı sorunların “Mahluf ailesi - Esed ilişkilerini” etkilemeyeceğini göstermek olduğuna dair yorumlar yapıldı.[1]
Aynı günlerde Rami Mahluf’un kardeş İhab Mahluf gümrüklerdeki duty-free işletmelerinin sözleşmeleri için rejimden onay aldı. Haziran ayında Rami Mahluf’un Cdeyde Yabus, Nasib, Bab’ül Hava sınır kapıları, Tartus ve Lazkiye limanları, Şam, Halep ve Lazkiye havaalanlarındaki duty-free sözleşmelerini iptal eden rejim Rami’nin kardeşi İhab’a sadakatinden dolayı yapıcı yaklaştı.[2] Böylece hem Rami Mahluf’a sadakatsizliğin bedeli ödetilirken hem de Nusayri kitlede ciddi desteğe sahip Mahluf ailesiyle rejimin bir problemi olmadığı iş birliği üzerinden de teyit edildi. İhab’ın ağabeyi ile rejim arasındaki ihtilaf döneminde Syriatel’deki başkan yardımcılığı görevinden istifa etmesi ve sebep olarak Rami’nin krize yaklaşımını göstermesi, İhab’ın Rami’den doğacak boşluğa henüz kriz esnasında aday olma niyetini göstermektedir. Sosyal medya hesaplarından da kriz boyunca Beşar Esed lehine paylaşımlar yapan İhab “yeryüzünün tüm para ve şirketleri dahi başkanımız Beşar Esed’e olan sadakatimi etkileyemez” açıklamasıyla sadece Esed’e değil kamuoyuna da ortada aileler arası bir husumet olmadığını gösterdi.[3] Mahluf ailesinin gümrük işletmelerindeki varlıklarının yönetiminde Kuveytli iş bağlantılarının da etkisiyle önemli bir yere sahip olan İhab, bu açıdan da kendisine verilen duty-free sözleşmelerinde var olan düzenin devamını sağlayacaktır.
Mahluf ailesinin büyüğü baba Muhammed Mahluf’un ölümü sonrası Rami’nin de rejim ile ters düştüğü bu dönemde İhab’ın sivrilmesi kısa vadede istenilen sulh imajını verebilir. Bununla birlikte Rami başta olmak üzere Mahluf ailesinin diğer üyelerinin ilerleyen süreçteki hamleleri, ailenin siyasi ve ekonomik kapasitesine kalıcı etkiler verebilir. Rami Mahluf her ne kadar şu an zayıf ve sindirilmiş gibi gözükse de güvenlik şirketleri ve milisleriyle rejim için halen önemli figür olarak karşımıza çıkmaktadır. Rejimin güvenliğinin en önemli parçalarından biri ordu haricindeki askeri yapılanmalar iken Rami Mahluf sessiz ve gölgede kalsa bile yine de güçlü bir aktör olarak var olmaya devam edebilir. Zira, İhab’ın gümrüklerde tecrübesi olmasına karşın Mahluf ailesinin ekonomik ve siyasi gücünü yönetmeye yetecek tecrübe ve kalibreye sahip olup olmadığına dair ciddi şüpheler var. Rami Mahluf gibi güçlü bir aktör sonrası açılacak boşluk İhab’ın doldurması için fazla büyük olabilir.
Ömer Behram Özdemir
[1] https://syrianobserver.com/EN/features/60193/did-assads-visit-to-al-qardahah-patch-things-up-with-the-makhloufs.html , Erişim Tarihi: 24 Eylül 2020
[2] https://syrianobserver.com/EN/news/60054/assad-grants-duty-free-contracts-to-rami-makhloufs-brother.html , Erişim Tarihi: 24 Eylül 2020
[3] https://english.enabbaladi.net/archives/2020/09/will-ihab-makhlouf-save-his-familys-economic-empire-in-syria/ , Erişim Tarihi: 24 Eylül 2020
