Analiz-Haber / Suriye Gündemi
ABD liderliğindeki koalisyon güçlerinin destek verdiği ve karada YPG-SDG’nin başlattığı “Kuzey Rakka Operasyonu” Mayıs sonunda start alırken, kısa sürede yönünü Halep’in doğusundaki Menbic’e çevirerek ilerlemeye başladı. Aynı günlerde benzer bir hareketlilik Rakka’nın güney batı yönünde, Hama sınırlarındaki İsriye’de başlatıldı. Rejim güçleri güney batı yönünden Rakka’ya doğru ilerleyerek YPG-SDG’nin muhtemel bir senaryoda kuzey Rakka’yı ele geçirmesi halinde, Rakka şehrinin Fırat’ın güneyindeki ve batısındaki Tabka’yı ele geçirmeyi hedefleyeceği bir biçimde şekillendi. Aynı günlerde söz konusu hamlenin ABD ve Rusya arasında IŞİD bölgesinin bölüşümüne yönelik bir anlaşmanın parçası olduğu öne sürüldü.
2 Haziran’da başlayan operasyonda rejime bağlı güçler 19 Haziran itibariyle Tabka’ya 7 kilometre uzaklıktaki Sevra petrol kuyusuna ulaşırken, aynı gün ve bir sonraki gün IŞİD’in karşı saldırılarıyla büyük bir hezimete uğrayarak ele geçirdiği bütün bölgelerden çekilmek zorunda kaldı.
Operasyon’un gelişimi
2 Haziran’da rejim güçleri Rakka merkeze 120 kilometre uzaklıktaki bir mesafeden operasyonu başlattı. Suriye Arap Ordusu (SAO), Ulusal Savunma Güçleri (USG), Süheyl Hasan liderliğindeki Kaplan Güçleri(Kuvvet el-Nimr) ve SAO’ya bağlı Çöl Şahinleri Güçleri’nin yanı sıra, Rus özel kuvvetlerinin katıldığı operasyonda kısa sürede hızlı bir ilerleyiş gerçekleştiren rejim güçleri, ilk gün 20 km ilerleyerek Ebu’l Zeyn dağları ve el-Masba bölgesini ele geçirdi.
Bir sonraki gün Halep-Hama-Rakka kesişimindeki Zekiye kavşağına ulaşan rejim güçleri, IŞİD kontrolündeki Tabka hava üssüne 47 km mesafe kadar yaklaşmış oldu. Bir gün sonra, 3-4 Haziran tarihi itibariyle rejim güçleri 2014’ten bu yana ilk kez Rakka sınırlarına giriş yaparak Tabka’ya 25-40 km mesafedeki Ebu Allac köyünü ele geçirdi. IŞİD bir sonraki gün kum fırtınasından yararlanarak köyü tekrar geri alsa da, rejim güçleri 5 Haziran’da fırtınanın dinmesiyle önce IŞİD’in savunma hattı stratejik SyriaTel tepesini ve ardından Ebu Allac köyünü –bir kez daha- ele geçirdi.
7 Haziran’a gelindiğinde 2 köyü daha alıp Tabka’ya 25 km mesafedeki el-Rasafe bölgesine giren rejim güçleri, yoğun Rus hava bombardımanı desteğiyle bölgedeki bazı petrol kuyularını da ele geçirerek Tabka’ya 15-20 km kadar yaklaştı. IŞİD, gönderdiği bombalı araç saldırılarıyla Rasafe kavşağında rejim ilerleyişini yavaşlatmaya çalışsa da, rejim güçleri ilerleyişini sürdürmeye devam etti. 13 Haziran’da IŞİD arka hatlardaki Ebu Allac köyüne bomba yüklü araçlarla saldırırken, bu saldırı da püskürtüldü.
IŞİD saldırıları ve vur kaç hamleleriyle 1 hafta kadar duran rejim ilerleyişi, 19 Haziran’da tekrar başladı. Rejim güçleri Tabka hava üssüne 7 km mesafedeki Sevra ve Sufyan petrol kuyularına yoğun hava bombardımanı eşliğinde taarruzda bulunurken, bölge IŞİD’den alındı. IŞİD gece saatlerinde karşı saldırıyla bölgeye tekrar girerken rejim güçleri bir gün sonra tekrar petrol kuyularına hakim oldu. 20 Haziran’daysa IŞİD’in, rejimin ilerleyiş hatları boyunca geniş çaplı karşı saldırısı geldi.
IŞİD’den karşı taarruz
Rejim operasyon boyunca ince bir hatta IŞİD bölgesinin içlerine kadar girerken, yaklaşık 100 km’ye ulaşan uzun hat, 2 taraftan da saldırılara açık kaldı. Başından beri riskli bir ilerleyiş olan rejim taarruzu, IŞİD’in ilk karşı taarruzuyla 2 günde büyük bir hezimete dönüştü. Büyük kayıp veren rejim güçleri, hızlıca bütün bölgeden düzensiz şekilde, ağır kayıplar vererek geri çekilmeye başladı.
IŞİD 20 Haziran’da hat boyunca rejim güçlerine saldırırken, Sevra petrol kuyusundan Ebu Allac köyüne kadar ki bütün bölgeyi bir günde geri aldı. Rejimin bölgede ele geçirdiği köyler ve bütün petrol kuyuları tekrar IŞİD’in eline geçti.
Rasafe kavşağına ulaşan IŞİD, rejim güçlerini yol boyunca takip etmeye devam etti. IŞİD’in bomba yüklü araçlar, çok sayıda Doşka monteli 4×4 ve 3 T-72 tank kullandığı karşı taarruzda, hızlı bir biçimde rejim güçlerini yol ve çevredeki insansız bölgede takip ederek hedef aldığı görüldü.
IŞİD, karşı taarruzu sırasında Rus birliklerinin de hedef alındığını ve 3 Rus askerinin karşı taarruzda öldürüldüğünü duyurdu. Çok sayıda mühimmat ele geçiren örgüt, SyriaTel Tepesine kadar rejim güçlerini takip ederken, rejimi Rakka sınırlarından tamamen çıkararak sonraki günlerde İsriye içlerine kadar sokuldu.
Rejim güçlerinin yaklaşık 20 gün süren Rakka-Tabka saldırısı, verilen ağır kayıplar sonucu durduruldu. Rejim bütün operasyon boyunca yaklaşık 100 asker kaybetti. Kaybedilen askerlerin yanı sıra 10. Mekanize Tümeni’n komutanı, Tümgeneral Hasan Saado da, IŞİD saldırısında hayatını kaybedenler arasında yer aldı. IŞİD’se bütün saldırı boyunca 120’nin üzerinde kayıp verdi.
Taarruz ve hezimetin ortaya koydukları
Esed rejiminin Rus müdahalesi ve İran liderliğinde kara desteğiyle birlikte geçtiğimiz aylarca muhalifler ve IŞİD karşısında gerçekleştirdiği bazı ilerlemeler neticesinde yeniden öz güvenini kazandığını gösteren Rakka taarruzu, yaşanan hezimetle büyük bir moral kaybına yol açtı. İsriye’den Rakka yönüne, Tedmur’dan Deyr ez-Zor’a ulaşma hesapları yapan rejim, Rakka çöllerinde yaşadığı ağır yenilgiyle Hanasır, İsriye, Tedmur hattına geri çekilmiş görünüyor.
Geçtiğimiz haftalarda ülkenin tamamını tekrar kontrolü altına alacağını açıklayan Beşşar Esed, hali hazırda sahada yaşanan durumla çelişen bir görüntü çiziyor. Esed rejiminin ülke genelindeki gerileyişini tescilleyen bir diğer gösterge olan Rakka’daki gerileme, Esed rejiminin zafiyetlerini de ortaya koyuyor. Rejimin ülke genelinde kontrolü sağlamasının mevcut insan gücü ve kapasitesiyle mümkün olmadığı, son Rakka taarruzuyla daha iyi anlaşılıyor.