Analiz-Haber / Suriye Gündemi

TOW füzeleri

Amerikan Raytheon firması tarafından üretilen BGM-71 TOW füzeleri Suriye’de ilk olarak 2014 Nisan ayında Hazm Hareketi tarafından Suriye’de kullanılmıştır. Bir TOW füzesinin maliyeti 50.000 $ olarak hesaplanmaktadır. Bu füzeleri özellikle MOC ve MOM odalarıyla beraber çalışan muhalif gruplar kullanmaktadır. Suudi Arabistan ve Katar tarafından Suriyeli muhaliflere temin edildiği bilinmektedir. 2013 senesinin sonlarına doğru Suudi Arabistan Amerika’dan 15.000 TOW füzesini 1,1 Milyar Dolar’a satın almıştır. Bu füzelerin belli bir kısmının Suriye’ye gönderildiği iddia edilmektedir.

Ayrıca TOW füzelerinin dağıtımında CIA’nın etkin bir rol oynadığı düşünülmektedir. Bu füzeleri kullanan grupların geneli MOC ve MOM odalarıyla beraber çalışmaktadır, fakat çatışmalarda ele geçirme ve diğer yollarla TOW füzelerini elde edip kullanan gruplar da az da olsa mevcuttur. Örneğin el-Nusra, Hazm Hareketi ile olan savaşında belli bir miktarda TOW füzesini ele geçirmiştir ve bunları kullanmıştır. Bunun dışında Feylak el-Rahman’ın örneğin Doğu Kalamun çöllerinde bir kereye mahsus TOW füzesini kullandığı bilinmektedir. Özellikle zırhlı birliklere ve topçu birliklere karşı kullanılan bu füzeler cephe hatlarındaki düşman milislerinin taarruz öncesi yumuşatılması için önemlidir.

Diğer bir etkin kullanım alanı ise karşı tarafın saldırılarını durdurmaya yönelik yapılan atışlardır. Bu tarz kullanım özellikle Ekim ayında rejimin Rus hava destekli Hama saldırısında çok belirgin bir şekilde görülmüştür. TOW füzesinin kullanımındaki bu yoğunluk o dönemdeki Rusya’nın Suriye’ye müdahalesine cevap olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca diğer bir olgu ise TOW füzelerinin kullanımının siyasi konjonktür ile doğrudan bağlantılı olmasıdır. Örneğin Rusya ve Amerika liderliğinde mutabık kalınan askeri çatışmasızlık döneminde TOW füzesinin kullanımının çok düşük idi:

TOW füzelerinin dağıtımını MOC ve MOM odalarında CIA’nin yaptığı düşünüldüğü için, TOW füzelerinin kullanımı üzerinden muhalif grupların MOC ve MOM odaları ile ve dolayısıyla Amerika ile olan ilişkileri okunabilmektedir:

Halep Fetih odasına bağlı olan Nureddin Zengi Hareketi ABD ile olan ilişkilerinin sonlandığını ve bu nedenle zor günler geçirdiklerini, maddi yetersizlikler nedeniyle bazı nöbet noktalarını el-Nusra’ya ve Ahrar el-Şam’a devrettiklerini belirtirken, hareketin lideri Ebu Tevfik Halep merkez ve batısında hem rejime hem YPG’ye karşı savaştıklarını ifade etti. Grubun anti-tank alımının Halep Fetih Operasyon odası üzerinden gerçekleştiği ikincil kaynaklarca ifade edilmekte olsa da bu iddianın doğruluğu noktasında süpheler bulunmakta. Nureddin Zengi grubunun dış bağlantılarının hala sürdüğü ve Suriye’nin Dostları Grubu ile çalışmaya devam ettiği de bilinmekte.
Feylak’uş Şam ise birbiri ile yakın toplamda 19, şura olarak beş ayrı şuranın bir araya geldiği bir yapı olarak karşımıza çıkıyor. Humus, Hama ve Halep’te yoğunluk gösteren ve Fetih Ordusu ile beraber İdlib ve Lazkiye’de de çeşitli etkinlik sahalarına sahip olan birliğin Suriye İhvanı’nın silahlı mücadele kanadından olan grupları olduğu gibi ÖSO’nun öncülüğündeki Suriye Devrimciler Konseyi’ne üye olan bir kanadı da bulunmakta. Ortak paydanın Esed rejimi ve müttefiklerine, IŞİD ve PKK’ya karşı savaş olarak betimlendiği grubun iç yapısındaki birliklerin bir kısmı Halep kuzeyi Azez bölgesinde Katar ve Türkiye desteği ile mücadele edildiği düsünülürken, daha güneydeki kolları Fetih Ordusu’yla birlikte hareket ediyor. Grubun yapısının gösterdiği ilişki çeşitliliği grubu sıkça ABD ile anılmasına neden olan gizli TOW füzelerinin kullanımı göze batıyor. Feylak el-Şam kullandıgı TOW füzelerin videolarında bu füze sistemlerini göstermiyor. O yüzden füzenin uçus seyri, rengi ve sesi üzerinden yapılan analizler sonucu varılan sonuçlara göre Feylak’uş Şam 15 TOW füzesi kullanmış ve diğer 16 anti-tank füzesi belirlenilememiştir:

Feylak el-Şam’ın TOW füzesi kullanımında dikkat çeken husus kendilerinin Fetih Ordusu’nun yanında ortak faliyet göstermeleridir. Fetih Ordusu’yla ortak hareket eden ve TOW füzesi kullanan tek grup olma özelliğini taşımaktadır. Yapılan analizler sonucu tesbit edilen 15 TOW füzesi kullanım alanları ise düşük bir oranda Fetih Ordusu’nun etkin savaş cepheleriyle uyuşmaktadır. Şubat 2015’de Gab düzlüklerinde ve Haziran 2016’da Halsa’da Fetih Ordusu’nun aktif olduğu cephelerde TOW füzeleri kullanmıstır. Fakat bu iki TOW füzesi kullanımı dışındaki 13 atış Fetih Ordusu’nun olmadığı cephelerde olmuştur. Feylak’uş Şam kullandığı TOW füzelerinin videolarında genellikle Fetih Halep Operasyon Odasının logosunu kullanmaktadır.

İkinci bölümün sonu…

Dipnot: Bu analizde Levent Kemal(@ValkryV), @QalaatAlMudiq @yarinah1 ve @bm21_grad gibi hesapların çalışmalarından yararlanılmıştır.

Kaynaklar

• http://www.armyrecognition.com/bosnie_herzegovine_armee_forces_terrestres_fr/bosnie_herzegovine_armee_forces_defense_terrestres_equipements_militaires_vehicule_blindes_informat.html
• http://www.balkaninsight.com/en/article/making-a-killing-the-1-2-billion-euros-arms-pipeline-to-middle-east-07-26-2016
• https://twitter.com/RamiSafadi93/status/727554344430764032
• https://www.almasdarnews.com/article/nusra-captures-division-13-headquarters-maarat-al-numan/
• https://www.stratfor.com/weekly/anti-tank-guided-missiles-pose-serious-threat
• http://www.ibtimes.co.uk/syrian-sniper-us-tow-missiles-transform-cia-backed-syria-rebels-into-ace-marksmen-fight-against-1526468
• https://warisboring.com/syrian-rebels-message-to-america-send-more-tank-killing-missiles-4fdc723236a8#.h4zijb668
• https://www.stratfor.com/analysis/us-provides-measured-support-syrian-rebels
• https://www.brookings.edu/2015/11/17/the-u-s-plan-to-counter-russia-in-syria/
• http://www.suriyegundemi.com/2016/08/09/suriyedeki-ic-savasta-tow-kullanimi/
• http://syrianwar1.blogspot.com.tr/2016/07/history-of-jabhat-al-nusra-in-syria.html
• http://www.reuters.com/article/us-raytheon-saudi-missiles-idUSBRE9B50SF20131207
• https://medium.com/@badly_xeroxed/bmg-71-tow-atgm-syrian-opposition-groups-in-the-syrian-civil-war-2636c6d08d68#.iqgs2d737
• https://www.reddit.com/r/syriancivilwar/comments/2lm9q3/hazzm_movement_takes_out_stationary_jet_using_us/
• http://foreignpolicy.com/2015/11/24/watch-syrian-rebels-blow-up-a-russian-made-helicopter/
• https://justpaste.it/SyriaATGM
• http://www.army-technology.com/features/featurethe-worlds-deadliest-anti-tank-missiles-4159253/
• https://www.washingtonpost.com/apps/g/page/world/syrian-rebels-acquire-us-made-antitank-missiles/980/