Suveyde’ deki Olaylar ve Dürziler’in Geleceği
02 Ekim 2020

Suriye’nin güneyinde ara ara parlayan rejim yanlısı unsurlar arası iç çatışma, salı sabahı alışıla gelmişten daha kanlı sonuçlandı. Suveyde kırsalında bulunan Kurayya kasabası ve Muceymer köyünde Rusya destekli 5. Kolordu 8.Alay’a bağlı unsurlar ile yerel milisler arasındaki çatışmada 14’ü yerel milislerden olmak üzere 20’nin üzerinde ölü 60’ın üzerinde de yaralı olduğu yerel kaynaklarca rapor edildi.[1]

Yerel milis unsurları içerisinde Kuvat el-Fahd, Ketaib Humat el-Diyar, Liva el-Cebel ve Rical el-Karama gibi gruplar çatışmaya taraf olurken bölgedeki YSG güçleri de bu yerel unsurlara destek çıktılar. Yerel kaynaklar, çatışmaya giden süreci 8.Alay’a bağlı unsurların bölgedeki sivillere karşı bir süredir devam eden saldırgan tutumlarının neden olduğunu bildirmektedir.[2] 8.Alay’a bağlı unsurların bölgedeki çiftçilere ateş açtığna dair iddialar da mevuttur.

Sabah saatlerinde 8.Alay’a bağlı unsurlar Kurayya kasabasına batıdan girip, şehir merkezine havan toplarıyla saldırması çatışmalar başladı. 8.Alay’ın hamlesine müteakip ilk etapta Kuvat el-Fahd’a bağlı milislerin kasabaya intikali sonrası çatışmalar şiddetlendi.  Bölgedeki diğer köy ve mevkilere sıçrayan çatışmalarda yerel milisler 8.Alay’dan Menah, Dilafe ve Buyut el-Bevd köylerini ele geçirdi.[3] 8.Alay’ın füze saldırısı sonrası bazı köylerde siviller yaralandı. Her iki tarafın verdiği ciddi kayıpların ardından çatışma sona erdi.

Yerel milislerin cenazeleri Dürzilerin yoğun protesto gösterileriyle toprağa verildi. Gerilimin sona ermesi ve yeniden parlamaması için rejim ordusuna bağlı başka birliklerin Suveyde ile Kurayya arasındaki bölgede çok sayıda kontrol noktası kurduğuna dair de yeni raporlar bulunmaktadır.

Filistin Dürzi toplumunun önde gelen isimlerinden Şeyh Muvafak Tarif, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov’a Rusya’nın taraflar arasındaki çatışma ortamına müdahale ederek ateşkes için arabulucu olması çağrısında bulundu. Bogdanov’un bu çağrıya cevabı da Suriye’deki Rus güçleri ile temasa geçerek ateşkes için uğraşacağı taahhüdü oldu.

Savaşın başından bu yana kısmen otonom sayılabilecek bir pozisyon alan Dürziler rejim ordusu ve istihbaratı ile hukuksuz gözaltılar, adam kaçırma hadiseleri ve Dürzi gençlerin zorunlu olarak silah altına alınması gibi konular sebebiyle dönem dönem ters düştüler. Dürzilerin silahlı muhalefete karşı koydukları mesafe rejimin bölgeye karşı hamlelerinin daha yumuşak olmasına yol açtı. Fakat son dönemde rejim yanlısı silahlı unsurlar arasındaki İran-Rusya rekabeti Dürzilerin yaşadıkları bölgelerde cereyan etmeye başladı. Bu gerilimden Şam rejimi ve İran’ın faydalanması ise hem Rusya hem de İsrail için Şam ve Tahran ile yakınlaşmaya başlayan Dürziler anlamına gelecek ki bilhassa İsrail için bu gelişme endişe verici olabilir.

 

Ömer Behram Özdemir

 

[1] https://npasyria.com/en/47495/ , Erişim Tarihi: 30 Eylül 2020.

[2] https://syrianobserver.com/EN/news/60841/casualties-injuries-due-to-armed-attack-in-syrias-suweida.html , Erişim Tarihi: 30 Eylül 2020

 

[3] https://turkish.aawsat.com/home/article/2540156/suveyda-halk%C4%B1ndan-%C5%9Fam-ve-moskovaya-sert-tepki , Erişim Tarihi: 30 Eylül 2020.