ZEYNEBİYYUN TUGAYI
Zeynebiyyun Tugayı, ismi Hz. Peygamber’in kızı Hz. Fâtıma’nın Hz. Ali’den olma kızı Hz. Zeyneb’e isnad edilen, Suriye’de Esed rejimine destek veren İran destekli bir milis grubudur.
2015 yılında kurulan Zeynebiyyun Tugayı, mezhebi-siyasi sebeplerle Pakistan’dan ayrılmak zorunda kalıp İran’a iltica eden ya da Kum ve Meşhed gibi şehirlerde medrese eğitimi alan Pakistanlı Şiilerden oluşmaktadır. İran’ın Kum kentindeki Camiatu’l Mustafa el-Alemiye Üniversitesi’nde okuyan Pakistanlı öğrencilerden Zeynebiyyun Tugayı’na yoğun katılım olduğu iddia edilmiştir.[1]
Halep ve Şam bölgelerinde varlık gösteren grup üyeleri, Suriye’de bulunmalarını Şam’daki Seyyide Zeynep Türbesi’ni savunmakla açıklamaktadırlar. Pakistan Şiilerinin ruhani lideri Hadi Nekevi’nin Pakistan’dan Suriye’ye savaşçı sevkinde etkili olduğu iddia edilmiştir. [2]
Üye sayısı iki bin olarak tahmin edilen Zeynebiyyun grubu hakkında sınırlı bilgi paylaşımının yapılma sebebi İran-Pakistan ilişkilerinin zedelenmemesi amacıdır. Başka bir sebep de savaşçı kimliklerinin Pakistan istihbaratınca deşifre olmasının önüne geçmektir.[3] Pakistan Savunma Bakanlığı, 2016 yılında Zeynebiyyun Tugayı’na katılmak için İran’a kaçak yollarla geçmek isteyen 39 kişinin, Civani kenti açıklarında durdurulan bir kayıkta 3’ü İranlı 13 kişinin yakalandığını, Suriye’de savaşan vatandaşalarının ulusal güvenlik için tehdit oluşturduğunu açıklamıştır. Pakistan’ın kuzeybatısındaki Şii yoğunluklu bölgelerde Şii mescitlerine yapılan intihar saldırılarının Zeynebiyyun Tugayı’na katılımı tetiklediği de gözlemlenmiştir. [4]
Zeynebiyyun Tugayı komutanlarından İranlı Ali Rıza Cilani 2017’de Suriye’nin Ebu Kemal şehri yakınlarında DAEŞ’e yönelik gerçekleştirilen operasyonda hayatını kaybetmiştir.[5] Suriye’de İran adına verilen vekâlet savaşında etkin rol alan Zeynebiyyun Tugayı’nın iç savaş sonrası akıbeti merak konusudur. Askeri eğitimleri Devrim Muhafızları tarafından verilen, Pakistan’dan Suriye’ye İran etkisiyle seferber olan Zeynebiyyun Tugayı, İran’ın Çin sınırından Akdeniz’e uzanan milis koridoruna ve mezhepsel nüfuzuna en bariz örnektir.
İnfografik Adem Yılmaz’ın çalışmaları sonucunda hazırlanmıştır.
Dipnotlar
[1] http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950503001182
[2] https://www.radiofarda.com/amp/f8-shia-militia-in-iraq-and-syria/27071518.html
[3] http://www.atlanticcouncil.org/blogs/syriasource/shia-pakistani-fighters-in-syria
[4] http://diyaruna.com/fr/articles/cnmi_di/features/2017/03/10/feature-03
[5] https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/09/25/1602582/%D8%A2%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%81%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AA%DB%8C%D9%BE-%D8%B2%DB%8C%D9%86%D8%A8%DB%8C%D9%88%D9%86-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85
